Şems-i Tebrizi ve Mevlana arasında geçen olaylar, bugün dahi birçok kişi için önemli bir merak konusu olmaya devam ediyor. Hatta Konya’da bunun üzerine, Mevlana Araştırmaları Enstitüsü adıyla bir enstitü dahi bulunmaktadır. Bu da Mevlana’yı ve onunla birlikte Şems-i Tebrizi’yi doğru anlamanın ne kadar önemli olduğunu bize gösteriyor. “Dirilt Ölüyü O Kalbindir” eserinde, Şems-i Tebrizi’nin yaklaşık olarak 1245 yılında yazdığı (bazı rivayetlere göre bu eseri Şems-i Tebrizi değil; Mevlana, Sultan Veled ve/veya bazı dervişler derlemiştir) “Makalat” eserinde geçen 10 faslın tercümesi yer alıyor.
Tercümeyi Farsçadan Osmanlıcaya 1947 yılında Tâhirü’l-Mevlevî yapıyor. Hilmi Beyca tarafından da 2020 yılında günümüz Türkçesine çevriliyor. Yaklaşık 800 yıllık bir eserin bize ulaşana kadar yaşadığı bu merhalelere bakıp da şaşırmamak ve sevinmemek mümkün değil. Hepsinin dimağına ve kalemine sağlık. Eserin ilk bölümünde, Şems-i Tebrizi, 10 fasıl ile tasavvufun bazı temel kaidelerine değiniyor. Tasavvuf ehlinin yaşayışından, anlayışından, ibadetinden örnekler veriyor. Kullukta yıldız insanlara bakmayı öğütlüyor. Kişi bunları okurken, ister istemez, kendi dini hayatı ile Şems-i Tebrizi’nin fasılları üzerinden tasavvuf ehlinin dini hayatını kıyaslıyor. Bu açıdan eserin, “bir özeleştiri yaptırabilme kuvveti” olduğu söylenebilir.
Eserin ikinci bölümünde, ilk bölümde geçen tasavvuf terimlerinin açıklamaları yer alıyor. Bu bölüm Şems-i Tebrizi’nin yazdığı orijinal el yazmalarında olmayıp, ilk bölümün daha iyi anlaşılabilmesi açısından Büyüyenay Yayınları tarafından ekleniyor. Tasavvuf ehli insanları anlamak gerçekten bazen çok zor oluyor. Onların sarsılmadan dolaştığı yerlere kimileri uçamıyor bile. Bu konuda Bâyezid-i Bistâmî ve Cüneyd-i Bağdâdî’nin hayatlarını okumak bile kâfi. Bu güzel çalışmayı, hiçbir yerde yayınlanmamasını göze alarak hazırlayan Tâhirü’l-Mevlevî’ye ve onun hayallerini bugün bir bir gerçekleştiren Büyüyenay Yayınları’na çok teşekkür ediyorum.