Muhammed Ali es-Sâbûnî, Mekke-i Mükerreme’de bulunan Ümmü’l-Kurâ Üniversitesi’nde 25 sene öğretim üyeliği yapmış, İslami ilim çalışmaları ile öne çıkmış bir isim. Sâbûnî, Kur’an tefsiri temel kitaplarının tamamını okuyarak bunlarda yer alan bilgileri bir özet haline getirerek 7 ciltten oluşan 3500 sayfalık bir tefsir eseri meydana getirmiş. Temel tefsir kitaplarının bir özeti olan eserine, “Tefsirlerin Özü” anlamına gelen, “Safvetü’t Tefâsîr” ismini vermiş.
Eserde belli bir üslup takip ediliyor. Bu üsluba göre önce surelerin takdimi yapılıyor. Her ayetin Arapçası, ardından da Türkçe meali veriliyor. Ayetlerin, önceki ve sonraki ayetlerle münasebeti anlatılıyor. Ayetteki kelimelerin izahı yapılıyor. Ayetlerin iniş sebebi, tefsirleri, ayetlerdeki edebi sanatlar veriliyor. Son olarak da ayetlere ait faydalı bilgiler veriliyor. Kitabın tamamında ayetler bu üslup üzerine takdim ediliyor.
Eserin 7. yani son cildinde Kalem, Hâkka, Me’âric, Nȗh, Cin, Müzzemmil, Müddessir, Kıyâme, İnsan (Dehr), Mürselât, Nebe, Nâzi’ât, Abese, Tekvîr, İnfitâr, Mutaffifîn, İnşikak, Burȗc, Târık, A’lâ, Gâşiye, Fecr, Beled, Şems, Leyl, Duhâ, İnşirâh, Tîn, Alak, Kadr, Beyyine, Zelzele, Âdiyât, Kâri’a, Tekâsür, Asr, Hümeze, Fîl, Kureyş, Mâȗn, Kevser, Kâfirȗn, Nasr, Mesed (Tebbet), İhlâs, Felâk ve Nâs surelerinin tefsirleri yer alıyor.
Kalem Suresi 18. ayet: “Onlar istisna da etmiyorlardı”. Bu ayet inşallah demenin önemi hakkındadır. Bu ayetin tefsiri “Bu işten son derece emin imişler gibi, yemin ettiklerinde inşallah demeden yemin ettiler” şeklindedir. İnşallah demek, bir işten Allah’ı unutmamanın gereğidir. Bazen bir işin gerçekleşmesi için gerekli olan tüm sebepler mevcutken dahi bir iş gerçekleşmeyebilir. Hiç tahmin edilmeyen bir sebeple o iş yarım kalabilir, bozulabilir. Kul sebepler dairesinde gerekli olan her şeyi yapmalı. Üzerindeki sorumluluğun gereğini yerine getirmeli. Ardından “inşallah” diyerek işi Allah’ın takdirine bırakmalı. Son olarak da tevekkül ederek sonucu beklemeli. İslami davranış ahlakı bu şekilde cereyan etmeli.
Tefsir okumak, bize indirilmiş kitabı anlayabilmek adına son derece önemlidir. Tefsir okumak konusunda daha hassas davranmalıyız.
