Ordinaryüs profesör unvanlı Ali Fuat Başgil, üç fakülte, bir yüksekokul ve bir doktora diplomasına sahip, döneminde cumhurbaşkanı adayı olup darbecilerin tehdidi üzerine bundan vazgeçen, ilmi yönü son derece kuvvetli bir hukukçudur. Başgil, 1949 yılında yayınlanan “Gençlerle Başbaşa” kitabında, bir zamanlar kendisinin de eksikliğini hissettiği bir durum olan, gençlere rehberlik yapmış ve başarıya giden yolda karşılaşabilecek saiklerle bir gencin nasıl mücadele edeceğini ifade etmiştir. Jules Payot’un İrade Terbiyesi tadında olan bu kitap, başarılı bir birey olmak adına nasıl çalışacağını, nelerle mücadele edeceğini ve bu savaşı nasıl kazanacağını bilmeyen kişilere önemli bir rehber konumunda. Benim en çok hoşuma giden bölüm davranışlarımızın sınıflandırıldığı kısım. İnsan davranışları insiyak (refleks), itiyat (alışkanlık), telkinli hareket ve şuurlu hareket olarak dörde ayrılır. Bunlardan ilk üçünde irademizin etkisi sınırlıdır. İnsiyaklarımızı değiştiremeyiz, bunlar bizim doğamızda olan şeylerdir, acıkmak gibi. İtiyat ise yaptıkça alışkanlık haline gelen, düşünmenin etkisinin azaldığı davranışlardır ve çok zor da olsa değiştirilebilirler.

Sigara itiyadı, ilk sigara ile başlar ve bir süre sonra değiştirilemez bir hal alır. Değiştirmek imkânsız değildir ancak zordur. Telkinli hareket ise arkadaş, çevre ve medya gibi etkenlerin bizi yönelttiği davranışlardır. Örneğin bizi sigara içmeye davet eden arkadaşımız telkinli harekette bulunuyor demektir. İtiyat ve telkinli davranışlarda ipler biraz bizim elimizde. Eğer bu ikisi yoluyla bize zarar veren arkadaş, çevremiz veya medya varsa bunları hayatımızdan çıkarabiliriz. Son olarak şuurlu hareket, bilincimizle karar verdiğimiz ve irademizin konuştuğu yerdir. İtiyat dışında diğerleri ve özellikle şuurlu hareketler, terbiye ile tekâmül edebilir. İrade terbiyesi, kendini en çok şuurlu hareketlerde gösterir. Bu eseri mutlaka okumanızı tavsiye ediyorum.