Ahmet Mithat Efendi’nin 1890 yılında yayınladığı “Dolaptan Temaşa”, yazıldığı dönemin izlerini taşıyor ve yüksek ihtimalle gerçek bir olayın aktarımından oluşuyor. Eserde o dönemin insan ilişkilerinden, eğlence biçimlerinden, helva sohbetlerinden ve âdetlerden bahsediliyor. Komedi ve gerilim yüklü eser, okuma heyecanını son sayfasına kadar canlı tutuyor.
Eserde, yanlışlıkla bir eve giren Behram Ağa’nın evin kadını tarafından alı konulması anlatılıyor. Bir süre sonra kadının sevgilisi olan bir yeniçeri gelince Behram Ağa bir dolaba saklanır. Bir süre sonra da kadının kocası gelir. Dolabın içindeki Behram Ağa, yeniçeri ile kadının kocasının tartışmalarına ve ardından meydana gelen korkunç olaylara şahit olur. Tüm yaşananların dolaptaki Behram Ağa tarafından temaşa edildiği eserdeki gerilim son sayfaya kadar devam eder.
Bir solukta okunabilecek eserin hacmi küçük ancak muhtevası dolu doludur. Dönemin yaşam koşullarından ve insan ahlakından manzaralar sunan eser ile geçmişe kısa bir ziyaret yapılabilir. Bu eserle birlikte, bir kez daha, edebiyatımıza olan katkılarından dolayı Ahmet Mithat Efendi’ye sevgi ve saygılarımızı sunuyoruz.