Fyodor Mihayloviç Dostoyevski – Yeraltından Notlar

Dostoyevski tartışmasız gelmiş geçmiş en iyi yazarlardan biri. Özelde Rus edebiyatına, genelde ise dünya edebiyatına yaptığı katkılar sayılamayacak kadar çok. Onu, kendisini ön plana çıkaran eserlerinden ziyade yazarlık hayatının ilk eserleri ile değerlendirdiğimizde bile büyüklüğünü görebiliyoruz. Çünkü acemilik denilen şey, Dostoyevski’de göremeyeceğimiz bir durum.

“Yeraltından Notlar” eseri Dostoyevski’nin ilerde yazacağı büyük eserlerin habercisidir. Karakter ve mekân tasvirleri, olay örgüsü ve kullandığı dil bakımından Dostoyevski’nin bir gün nerelere geleceğini gösterir. Kendisini bu eseri ile değerlendirdiğimizde bile ortaya çok güzel sonuçlar çıkmaktadır.

Kitaptaki kahraman kendini dış dünyayla tamamen soyutlayarak insanlara, hayata ve kendisine yönelik sürekli devam eden, ani kararlar aldıran iç hesaplaşmalar yaşar ve Dostoyevski’nin bakış açısını ustalıkla yansıtır. Kitabın içe dönük bu ana karakteri, okuyucuya hayatına yönelik iç hesaplaşma yapma gerekliliği hissi verir.

“Yeraltından Notlar”,  Dostoyevski’nin ilerde sonraki eserlerin felsefi yönden de temeli konumundadır. Bu eser ve “Suç ve Ceza” gibi büyük bir eseri kıyasladığımızda, Dostoyevski’nin felsefi kimliğinin ortak olduğunu, sadece geliştiğini görürüz. Ustanın kaleminden tüm okurlara eşsiz bir armağan olan bu eserin okuyuculara birçok şey kazandıracağı şüphesiz…

Kitap İncele