José Saramago (d. 16 Kasım 1922, Lizbon – 18 Haziran 2010, Lanzarote), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Portekizli yazardır.
Hayatı
José Saramago, Portekiz’in Lizbon kentinin kuzeyindeki küçük bir köy olan Azinhaga’da (Ribatejo) doğdu. Yoksul bir köylü ailenin oğlu olarak büyüdü. Ailesiyle birlikte taşındığı Lizbon’da öğrenim gördü. Öğrenimi sırasında kırsal kesimde çalıştı. Ekonomik sorunları nedeniyle okulu bıraktı. Makinistlik eğitimi aldı. Teknik ressamlıktan redaktörlüğe, editörlüğe ve çevirmenliğe kadar birçok işte çalıştı.
Daha sonra bir yayınevinde, yayın hazırlığı ve üretim departmanında görev yaptı. Diario ve Lisboa gazetelerinde kültür editörü olarak çalıştı. Siyasi yorumlar yazdı. Portekiz Yazarlar Birliği’nin yönetim kurulunda görev üstlendi. 1976’dan sonra kendini tümüyle kitaplarına verdi.
1993’te Kanarya Adaları’ndaki Lanzarote adasına yerleşti. Pilar del Rio ile evlendi. İlk romanı Günah Ülkesi (Terra do Pecado) 1947’de yayımlandı. 1995 yılında kaleme aldığı Körlük adlı romanıyla birlikte geniş kitlelerce tanındı, büyük bir başarı yakaladı.
Yazarın romanları ve denemelerinin yanı sıra iki şiir kitabı ve oyun kitapları da vardır. José Saramago, 1998 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmaya layık görüldü.
Yazarın anlatma biçimi gayet dikkate değerdir ve öğüt niteliğindedir. Kitaplarındaki düz yazılarında, kendine özgü bir yazım stili vardır: Diyalogları düz yazı biçiminde yazar ve noktalama işareti olarak nokta ve virgülden başkasını kullanmaz. Anlatım dili de oldukça muzip, sade ve akıcıdır. Bunlar da, okuyucuyu yazara bağlayan diğer etkenlerdir.
Ünlü yazar 18 Haziran 2010 tarihinde, 87 yaşında hayatını kaybetmiştir.
Eserleri
Roman
Terra do Pecado, 1947
Ressamın El Kitabı, 1977
Umut Tarlaları, 1980
Baltasar ve Blimunda, 1982
Ricardo Reis’in Öldüğü Yıl, 1984
Yitik Adanın Öyküsü, 1986
Lizbon Kuşatmasının Tarihi, 1989
İsa’ya göre İncil, 1991
Körlük, 1995
Bütün İsimler, 1997
Bilinmeyen Adanın Öyküsü, 1997
Mağara, 2000
Kopyalanmış Adam, 2002
Görmek, 2004
Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş, 2005
Küçük Anılar, 2008
Filin Yolculuğu, 2009
Kabil, 2011
Deneme
Deste mundo e do outro (1971)
A bagagem do viajante (1973)
As opiniões que o DL teve (1974)
Os apontamentos (1976)
Viagem a Portugal (1981)
Folhas políticas 1976-1998 (1999)
Discursos de Estocolmo (1999)
Günlük
Cadernos de Lanzarote Vol. 1-5 (1994-1998, 5 cilt)
Oyun
Gece, 1979
Bu kitap ile ne olacak? 1980
Francisco de Assis’in İkinci Yaşamı, 1987
In nomine Dei (1993)
Don Giovanni ou O dissoluto absolvido (2005)
Şiir
Os poemas possiveis (1966)
Provavelmente alegria (1970)
O ano de 1993 (1975)
Öykü
Kısırdöngü, 1978